Het economisch tij zit voor de freelancers niet mee. Er komen meer freelancers, maar het werk groeit niet. Steeds meer bladen komen bij slechts een paar uitgevers en zij krijgen steeds meer macht en kunnen ook meer eisen stellen. Zoals freelancers contracten voorleggen waarin staat dat ze voor een appel en een ei hun werk moeten verkopen aan de uitgever. En teken je niet, dan krijg je geen werk. De zogenaamde wurgcontracten. De bonden protesteren wel en veel freelancers tekenen het contract ook niet, maar veel zijn gedwongen het wel te doen. Een aantal beeldfreelancers hebben een actie bedacht om hun ongenoegen kenbaar te maken en uitgever Sanoma op andere gedachtes te brengen. Op een manier waar ze zich goed kunnen uiten, via beeld dus. Fotograaf Peter Smith heeft zo ook zijn creatie bedacht. Uiteraard op basis van Willy Dick.

Ik wist het wel als ik Sanoma was.. mijn zwarte lijst werd opeens een stuk langer.. gek he? Heb het begrip herplaatskosten toch al nooit gesnapt.. Het werk is toch al gedaan?? Een foto is al duur genoeg!

Ik denk niet dat je het goed begrijpt Rene.
Hoezo een foto is al duur genoeg ??? Heb je je ooit verdiept in hoeveel kosten een fotograaf maakt ??? Om nog maar niet te spreken over de afschrijving van de de apparatuur.
Als ik en mijn collega fotografen niet zoveel liefde voor ons vak hadden dan waren er niet eens fotografen. Welke idioot haalt het in zijn hoofd fotograaf te worden. Het is gewoon erg hard werken voor een paar bij elkaar geleurde rotcenten. Er zijn er maar weinig die echt van fotografie alleen kunnen leven en dat is misschien maar goed ook. Dat scheidt het kaf van het koren, iedereen die op een knopje kan drukken noemt zich tegenwoordig fotograaf. Ikzelf zou zonder mijn passie voor het vak niet kunnen leven, het is echt mijn ding. En van mijn ding moet je afblijven. Voor de rest blijf ik je een aardige vent vinden hoor en kijk ik graag naar je site. ;)

Misschien is dat wel de truuk.. meer openheid geven in de kosten die je maakt. Als ik soms de rekeningen zie van fotografen die voor ons werken, denk ik al snel:"En dat voor een uurtje werk?"
Misschien moet je ook wel naar een ander prijsmodel waarbij je in één keer een redelijke prijs betaalt voor standaard twee of drie keer hergebruik.
Maar om nu strips te maken tégen je opdrachtgever, dat hoeft geen bedrijf te pikken lijkt me...

Beste Rene,

Dus volgens jou moet een schrijver alleen geld krijgen van een eerste druk...de uitgever mag bij succes (aan wie is dat succes te danken) alles in z'n zak steken.
En U2 krijgt ook alleen maar royalties van de eerste persing van een CD (De platen maatschappij mag van alle volgende persingen het geld in hun zak steken volgens jou. En oh ja aan wie is het succes van U2 te danken? Natuurlijk aan de platenmij. Die heeft er van die mooie zilverkleurige ronde schijfjes van gedrukt. En dat willen mensen graag kopen, mooie ronde zilverkleurige schijfjes.)

Waarschijnlijk werk jij gewoon in loondienst. En heb je geen idee van het freelance bestaan. Jouw bedje is gespreid. Maar dat was nog niet zo lang geleden anders. Toen waren er mensen die voor de rechten van de werknemers de barricaden op gingen. Zodat jij nu van maar van 9 tot 5 hoeft te werken, lekker een aantal weken vakantie hebt. Als je al overwerkt krijg je dit keurig uitbetaald en misschien ook nog een auto van de zaak.
En wie denk je hebben daarvoor gezorgt?

Welterusten,

Peter.

Aan de uitleg van Peter hoeft weinig toegevoegd te worden. In loondienst of freelance, dat maakt heel wat verschil. Als freelancer moet je alle sociale laste zelf betalen, je eigen vakantiedagen zelf betalen en zeker ook je apparatuur afschrijven.
Je kan afspreken met de opdrachtgever om het publikatievrij te maken. Dus inderdaad in een keer alle publikatierechten (dus niet de auteursrechten) af te kopen. Wordt veel gedaan bij filmstills. De bedragen zijn ook genoemd bij de Fotografenfederatie, maar geloof me, wat Sanoma biedt is niet reëel.

Heb btw je dubbele reaktie weggehaald Rene.

Rene zei: Heb het begrip herplaatskosten toch al nooit gesnapt.. Het werk is toch al gedaan?? Een foto is al duur genoeg!

Hier een reactie van een illustrator (tekenaar, geen fotograaf).

Over de herplaatsingskosten, ofwel het gebruiksrecht: Het is een verschil of ik een tekening maak die eenmalig in een tijdschrift wordt geplaatst, of dat de tekening wereldwijd, jarenlang wordt gedrukt op - zeg - bekers, posters, kaarten, boeken, etc. In het laatste geval zal de verkoper erg veel verdienen aan mijn tekening. Dan is het niet meer dan redelijk dat ik daarvan een gedeelte ontvang. Want zonder mijn tekening, geen bekers, posters, etc.

Daarnaast is er nog iets anders. Ik teken voor de kost. Als een opdrachtgever een tekening bij mij bestelt, wil hij daar zo weinig mogelijk voor betalen. En terecht. Daarom mag hij voor de prijs van de tekening, die tekening eenmalig gebruiken in een tijdschrift. Wil hij er meer mee doen, dus meer gebruiksrecht, dan moet hij meer betalen.

We kunnen dit systeem ook afschaffen, maar dan moet ik de prijs van mijn tekeningen sterk verhogen. Want de (extra) inkomsten van de gebruiksrechten heb ik nodig om te kunnen leven. Anders is het niet meer een beroep, maar een hobby.

Dan is er nog een derde punt. Voor het digitale tijdperk was er qua kosten een flink verschil tussen fotografen en illustratoren. Fotografen hadden nodig een studio, lampen, fotorolletjes, fotopapier, chemicalien, proefdrukken, etc. Illustratoren hadden aan een keukentafel, papier en pen genoeg. In het digitale tijdperk hebben de fotografen geen chemicalien, fotopapier en rolletjes, maar een computer met software. En die heb ik nu ook. Ik bedoel dat de onkosten van de twee beroepsgroepen naar elkaar aan toe gaan. Ik heb ook voor tienduizenden euro's aan hard- en software gekocht, en die kosten moeten wel ergens terugverdiend worden. Maar nog steeds hebben fotografen een uurprijs die men voor illustratoren niet wil betalen. Die 'cultuur' zal moeten veranderen, de tijden veranderen.

Oke.. jullie hebben mij voor een groot deel overtuigd. Ik heb de voorwaarden van Sanoma gevonden op één van de sites en je geeft inderdaad een boel weg. Met name het doorverkopen van je rechten aan derden gaat wel erg ver. Dit zou betekenen dat je op koffieverpakkingen zomaar een strip of foto uit de Viva zou kunnen aantreffen zonder dat de illustrator het weet of er iets over te zeggen heeft.

Ik dacht te veel in onze eigen situatie: Het is veel meer dan nog een keertje een fotootje plaatsen in een nieuwsbrief.
NB: Het bedrijf waar ik werk koopt (meestal) fotos ed. met de toestemming om deze (beperkt?) te hergebruiken en betaalt daar ook (iets) meer voor.

Desalniettemin blijf ik bij het standpunt dat ik het nooit en te nimmer zou pikken van één van de freelancers dat hij in het openbaar strips ed. tegen de opdrachtgever zou gaan maken!

De freelancers die de creaties hebben gemaakt hebben volgens mij ook het contract niet ondertekend en zijn dus Sanoma kwijt als opdrachtgever. Dus weinig te verliezen. Wat je wel kan winnen is dat er nagedacht wordt, en niet alleen door he bedrijf. Ook andere freelancers kunnen wel eens nadenken of het contract wel zo slim is en zij niet in hun eigen vingers snijden.

Bas schreef:
...of het contract wel zo slim is en zij niet in hun eigen vingers snijden.

Ik zou daar nog aan toe willen voegen: " en niet in die van medefreelancers."